Zaburzenia odżywiania są w XXI wieku coraz bardziej powszechne. Bez wątpienia jednym z czynników odpowiedzialnych za ich rozwój są środki masowego przekazu. Promuje się w nich szczupłą sylwetkę jako modną, a wręcz idealną. Grupą najbardziej narażoną na wystąpienie tych zaburzeń są dziewczynki w okresie dojrzewania, a także kobiety w ciąży. W obu przypadkach ciało kobiety ulega dynamicznym zmianom.
Wzrost ciążowego brzuszka może być odebrany przez kobietę jako spadek własnej atrakcyjności.Obecnie przekazuje się wiele komunikatów “lansujących” szczupłą sylwetkę, znajdującą się często poza zasięgiem możliwości wielu kobiet. W konsekwencji zadowolenie z własnego ciała może się obniżyć, mogą także rozwinąć się zaburzenia odżywiania.
Termin pregoreksja pojawił się dopiero w 2008 roku, na potrzeby zdefiniowania zaburzeń odżywiania, występujących u kobiet w ciąży, które nadmiernie zmniejszały ilość kalorii w diecie i intensywnie uprawiały aktywność fizyczną.
Zachowania żywieniowe w pregoreksji są takie same jak w przypadku anoreksji psychicznej. Kobieta ciężarna często kontroluje swoją wagę i podejmuje działania, w celu jej obniżenia. Wykonuje także intensywne ćwiczenia, a także przyjmuje leki. Jednym z najpoważniejszych w skutkach zachowań kobiety jest przyjmowanie leków moczopędnych, a także przeczyszczających – powodują niedorozwój psychiczny lub fizyczny płodu. Badania dowodzą, że wśród ciężarnych z niską masą ciała częściej dochodzi do zgonów okołoporodowych, w porównaniu do kobiet o prawidłowej masie ciała. Co ważne, niska masa urodzeniowa, wynikajaca z niedożywienia cieżarnej predysponuje dziecko do rozwoju wielu chorób przewlekłych w dorosłym życiu.
ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA KOBIET W CIĄŻY
Prawidłowe odżywianie w ciąży jest niezwykle ważne. W końcu nie odpowiadamy tylko za siebie, ale również za małą istotę, która rośnie nam w brzuszku.
Rekomendowane przyrosty masy ciała w ciąży, z uwzględnieniem BMI są następujace:
BMI <19,8 – zalecany przyrost masy ciała 12,5kg do 18kg
BMI 19,8 – 26 – zalecany przyrost masy ciała 11,5kg do 16kg
BMI 26-29 – zalecany przyrost masy ciała 7kg do 11kg
Zapotrzebowanie kaloryczne wynosi zazwyczaj:
I trymestr – przybieranie na wadze nie jest konieczne, jeśli kobieta przed ciążą nie miała niedowagi
II trymestr – +360kcal
III trymestr – +475kcal
Kobieta w ciąży ma zwiększone zapotrzebowanie na energię i na substancję odżywcze, wynika to ze zwiększonego wysiłku i jest to związane z większą pracą układu oddechowego i sercowo – naczyniowego.
Substancje odżywcze, na które kobieta w ciąży powinna zwrócić szczególną uwagę:
BIAŁKO
Jest ono budulcem, którego brak może doprowadzić do wielu powikłań. Zapotrzebowanie na białko wynosi od 20% do 25% dziennego zapotrzebowania kalorycznego. Największe przypada na ostatnie 10 tygodni ciąży, gdyż wtedy jest największy wzrost płodu.
TŁUSZCZE
Powinny stanowić 30% dziennego zapotrzebowania kalorycznego. Tłuszcze trans (występujące np. w margarynie i czerwonym mięsie) powinny zostać wyeliminowane lub mocno ograniczone, ponieważ niekorzystnie mogą wpłynąć na płód. Do codziennej diety warto włączyć oliwę z oliwek, olej lniany i orzechy. Są to cenne źródła kwasów omega-3, które zapobiegają wadom cewy nerwowej u dzieci.
WĘGLOWODANY
Powinny stanowić od 55%-66% dziennego zapotrzebowania kalorycznego. Szczególne miejsce w naszej diecie powinny zająć kasze, makarony pełnoziarniste,chleb żytni, ryż pełnoziarnisty, warzywa strączkowe i owoce.
BŁONNIK
Kobiety w ciąży powinny spożywać od 20 do 30g błonnika w ciągu dnia. Jest on wskazany ze względu na częste występowanie zaparć w grupie kobiet w ciąży.
WITAMINY
- kwas foliowy – okres prekoncepcyjny, ciąża wczesna do drugiego trymestru- 0,4mg/dobę;
- żelazo – rekomendowana dawka to minimum 18 mg przed ciążą i 26-27 mg podczas ciąży, podczas laktacji dawka może być zredukowana do 20 mg;
- jod – dobowa dawka suplementacyjna jodu u kobiet ciężarnych i karmiących powinna wynosić około 200-500 mikrogramów na dobę;
- witamina D3 – powinna być stosowana u kobiet planujących ciążę, ciężarnych oraz w okresie laktacji w dawce 2000 j.m. na dobę.
